18/9/15

2 ambient κυκλοφορίες των 2010s


Στην παρουσίαση για το άλμπουμ Filaments του Robert Rich, είχα καταλήξει στο εξής συμπέρασμα, που δεν θα χαρακτηρίζαμε και κολακευτικό: «Φαίνεται να μην τον ενδιαφέρει (τον Robert Rich) τόσο να αναζητήσει νέους τρόπους έκφρασης για το συγκεκριμένο ιδίωμα (της ambient), ενώ τα τελευταία χρόνια συνάδελφοί του, συνήθως νεότεροι, παρουσιάζουν αξιομνημόνευτες δουλειές». 

Καθώς έγραφα αυτές τις γραμμές, αποπειράθηκα να σκεφτώ συγκεκριμένα άλμπουμ νέων καλλιτεχνών, που θα επιβεβαιώσουν τη γνώμη μου. Αυτή η σκέψη ήταν η αφορμή για αυτή την ανάρτηση, στην οποία παρουσιάζονται δύο πρόσφατες κυκλοφορίες ambient μουσικής νεόκοπων συνθετών, οι οποίοι όχι μόνο κληρονομούν πετυχημένα την μακρά και πλούσια παράδοση του ιδιώματος, αλλά και το πάνε λίγο πιο μπροστά: το Mother Official (2012) του Jack Jutson  και το 新しい日の誕生 (2015) των 2814. 


Αλλά, οι καλλιτέχνες αυτοί έχουν ακόμα ένα κοινό στοιχείο: οι δημιουργίες του δεν ανήκουν αποκλειστικά στην ambient. Ο μεν Jack Jutson κυρίως πειραματίζεται με μια αφαιρετική και πειραματική μορφή του deep house, ενώ οι παραγωγοί του ντουέτου 2814 είναι γνωστοί στους κύκλους του vaporwave κινήματος. Πιθανότατα αυτή η εκλεκτική σχέση των τριών δημιουργών από την απατηλά εύκολη, αλλά στην πραγματικότητα απαιτητική ambient μουσική, προσδίδει στο έργο τους ενδιαφέρον, προοδευτικό πνεύμα και ποιότητα. 

Jack Jutson - Mother Official


Ο Jack Jutson στο πρώτο του ολοκληρωμένο άλμπουμ, Mother Official, στρέφεται σε ένα μουσικό ύφος δύσκολο και απαιτητικό, το οποίο ωστόσο ακολουθεί τόσο με συνέπεια, όσο και δημιουργικότητα. Το ντεμπούτο του Καναδού αποτελείται από έξι drone ambient συνθέσεις, η καθεμία από τις οποίες διαρκεί κατά μέσο όρο δέκα λεπτά. Αργόσυρτα drones με ελάχιστες αρμονικές και μελωδικές εναλλαγές, οι οποίες γίνονται αισθητές ύστερα από κάμποσες ακροάσεις, καθώς και μονότονα synths που συχνά θυμίζουν υπόκωφες μηχανές. Ο καλλιτεχνικός σκοπός του Jack Jutson είναι συγκεκριμένος και θα λέγαμε πως έχει ένα οραματικό χαρακτήρα: μέσω της απλότητας και της αφαίρεσης να απομακρυνθεί από τις συμβατικές δομές της μουσικής, ώστε να προσφέρει βαθιά και ουσιαστικά συναισθήματα, μία τελετουργική και υπερβατική εμπειρία. 


Στην ουσία, ο Jack εντάσσεται επάξια στη χορεία των καλλιτεχνών που δίνουν στην drone ambient ένα διαχρονικά προοδευτικό  χαρακτήρα: από τον La Monte Young και τον Terry Riley στα 60s ως τους Stars Of The Lid και τον Tim Hecker στις μέρες μας. Όπως οι συνάδελφοί του, έτσι και ο Jack Jutson, όχι μόνο αμφισβητεί τα όρια που διαχωρίζουν τη μουσική από τον ήχο/ θόρυβο, αλλά και προτείνει μια αισθητική και φιλοσοφική άποψη. H μουσική του σηματοδοτεί ένα αίτημα επιστροφής στις πνευματικές ρίζες της ανθρωπότητας που εδώ ενδύονται το σύμβολο της «Μητέρας». Όπως και η υπόγεια μουσική του Mother Official σταδιακά και ανεπαίσθητα γοητεύει τον ακροατή ηγεμονεύοντας τις αισθήσεις του, έτσι και η νοσταλγία για μία αρχέγονη ενότητα με τη φύση ως σύνολο και  η προσδοκία για την επιστροφή στη Μητέρα Γη είναι ριζωμένες στο ασύνειδο του καθενός από μας. 


Φυσικά, μια τέτοια φιλοσοφία συνδέει το εν λόγω άλμπουμ με το κίνημα του new age και  το αντίστοιχο μουσικό στιλ, επομένως πλάι στα ατέλειωτα drones, θα βρούμε και επιρροές από Steve Roach. Από την άλλη, αυτές οι μεταφυσικές αναζητήσεις έχουν τη βάση τους στις ανατολίτικες θρησκείες και κυρίως στον Ινδουισμό. Όπως φανερώνουν και οι τίτλοι των τριών από τις έξι συνθέσεις , η μουσική του Jack Jutson παρουσιάζει επιδράσεις και από την ινδική παράδοση, η οποία άλλωστε αποτελεί ένα βασικό θεμέλιο της drone μουσικής εν γένει. 


Το Mother Official κυκλοφόρησε σε 50 κασέτες από την καναδική δισκογραφική παρέα (παρά εταιρεία) Mood Hut, η οποία δίνει μια νέα πνοή στο underground της ηλεκτρονικής μουσικής. Αλλά, μπορείτε να το βρείτε σε δωρεάν downloading:




2814 - 新しい日の誕生


Αν ο Jack Jutson μας ξεναγεί σε ένα συμβολικό όνειρο γεμάτο «τοτέμ και ταμπού»,  με το άλμπουμ 新しい日の誕生 (Birth of A New Day) του ντουέτου 2814 μεταφερόμαστε σε έναν εντελώς διαφορετικό ονειρικό τόπο. Ο γνήσιος τίτλος του άλμπουμ, το οποίο αποτελεί μία από τις καλύτερες κυκλοφορίες του 2015, είναι στα κινέζικα, όπως άλλωστε και οι τίτλοι όλων των συνθέσεων, ένα στοιχείο το οποίο δεν είναι ούτε τυχαίο, ούτε αμελητέο.

Οι παραγωγοί Hong Kong Express και t e l e p a t h テレパシー能力者 ενώνουν τις δυνάμεις τους κάτω από το ψευδώνυμο 2814, με τη φιλοδοξία να δημιουργήσουν ηλεκτρονική ambient μουσική, η οποία δεν θα βασίζεται στα samples, αλλά στη σύνθεση. Αυτή τους η στροφή έχει ως αποτέλεσμα να συνδεθούν τόσο με την ambient – new age σκηνή της δεκαετίας του 80, βλέπε Vangelis και τη λεγόμενη American space music, όσο και με το ambient house της δεκαετίας του 90s, με πρωτεργάτες του Orb και τους Global Communication. 


Επομένως, η αίσθηση είναι αναμφίβολα ρετρό, ωστόσο το τελικό αποτέλεσμα είναι σύγχρονο. Στο Birth of A New Day θα βρούμε την πιο ώριμη εκδοχή του genre που έχει ονομαστεί vaporwave. Έτσι, έχουμε απομάκρυνση από τα samples που καθόρισαν αρχικά το είδος και μια πιο εγκεφαλική προσέγγιση, γενικότερα μια σίγουρη αξιοποίηση της έμπνευσης. Παράλληλα, όμως κάποια σταθερά στοιχεία του vaporwave παραμένουν αναλλοίωτα: εικόνες και σύμβολα αντλημένα από την αστική ζωή και την καταναλωτική κοινωνία, ειδικά της δεκαετίας του 80, μια αγάπη για την ποπ κουλτούρα της Άπω Ανατολής και η νοσταλγική συναισθηματική ατμόσφαιρα.


Πάνω απ’ όλα όμως, το χαρακτηριστικό του vaporwave που οι 2814 αναδεικνύουν και εξελίσσουν είναι o προβληματισμός γύρω από τη ζωή στους μοντέρνους καιρούς. Ολόκληρο το άλμπουμ διατρέχεται από ένα χαλαρό concept: ένας άντρας ξενυχτάει πλάι στο παράθυρο, αντικρίζοντας το κέντρο μιας μεγαλούπολης του Χονγκ Κονγκ ως το ξημέρωμα και ενθυμούμενος μια παλιά ερωτική ιστορία. Ωστόσο, αυτό το concept πιθανότατα τοποθετείται στο έτος 2814, οπότε ο άντρας ίσως είναι ανδροειδές, το αστικό θέαμα φουτουριστικό και στις μνήμες του αναζητά όσα στοιχεία θα του θυμίσουν την ανθρωπιά του. Η αισθητική των δύο καλλιτεχνών αγκαλιάζει και την δυστοπική επιστημονική φαντασία του cyber punk και του Philip K. Dick. 


Έτσι, αυτή η ψυχολογία της αστικής νοσταλγίας και μοναξιάς χτίζεται μεθοδικά, θα λέγαμε σοφά. Από το εναρκτήριο και κατατοπιστικό πρώτο track, ως τη βαθιά συγκινητική ομώνυμη σύνθεση που κλείνει το άλμπουμ, ο ακροατής απορροφάται από διαστρωματώσεις πλήκτρων, πυκνών εφέ (κυρίως του reverb) και samples από κινηματογραφικούς διαλόγους στα κινέζικα. Τελικά η βασική πηγή έμπνευσης των 2814 δεν εντοπίζεται τόσο στην επιστημονική φαντασία, όσο στον ιδιαίτερο κινηματογράφο του Wong Kar-Wai, ειδικότερα στο φουτουριστικό ερωτικό δράμα 2046


Το άλμπουμ κυκλοφόρησε από τη δραστήρια διαδικτυακή δισκογραφική Dream Catalogue, για αρχή σε free downloading και προσεχώς σε διπλό βινύλιο:

   

Εικόνα: Paolo Serpieri

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου